Hayattan Haberler Sağlık ve Yaşam Dergisi

SON HABERLER

Horlama Nedir?

06 Ağustos 2012 Pazartesi - 18:09

Horlama, boğaz ve geniz bölgesinde, sarkan yumuşak damak, kalınlaşmış ödemli yutak,geriye giden dil ve orada biriken jeloz sıvının, solunumla ve hava akımıyla dokuların birbirine çarpması ve titreştirilmesi ile oluşur . Uyku derinleştikçe yumuşak damak, dil ve gırtlak kasları gevşeye-rek hava yolunu daraltırlar. Hava yolu daraldıkça solunum için sarf edilen çaba artar. Buna bağlı olarak doku titreşimi de artar ve horlama daha gürültülü olur.

Sesli ve sık horlama sağlık açısınilişkilerinde de sorun yaratabilir. Horlama hem bir sağlık sorunudur hem de sosyal bir sorundur. Yetişkinlerin %45’i horlamaktadır. Bunlarında %25’i ağır horlama rahatsızlığı mevcuttur.

Horlama sadece sosyal rahatsızlık veren gürültülü bir uyku şekli değildir,dan problemlere neden olabileceği gibi kişinin partneri ve çevresi ile olan uykuda soluk durmaları ile birlikte olduğunda ciddi bir hastalığın belirtisi olarak kabul edilir. Bu hastalığa uyku apnesi (sleepapne) denir ve mutlaka önemsenmesi gerekir. Horlayan kişilerin bir kısmında apne denilen bu soluk durmaları görülebilir. Bunlardan en ciddisi santral apne denilen ve uykuda solunumun 10 sn. ve üstünde bir süre durmasıdır.

İnsanlar neden horlarlar?

Horlamanın çok sayıda farklı nedeni vardır. Fakat En sık nedeni boğaz gerisindeki dokuların bozulması sonucu boğaz gerisinde solunum yollarının daralmasıdır. Hava bu daralmış alandan geçerken dokuları, yumuşak damak, dil kökü, yutak bölgesi bu bölgede biriken katılaşmış jelöz sıvıyı birbirine çarparak titreştirir ve gürültülü bir sese neden olur. Biz buna horlama diyoruz. Hastaların çoğunda yumuşak damak, yutak bölgesi ve bademcikler,bölgesinde sorun vardır. Horlama nedenleri içinde burun hastalıkları nasıl etkili olmaktadır? Burun bölgesinin horlama sesinin şiddetini artıran bozukluklar nedeniyle önemlidir. Kolay ve düzgün hava akışını etkileyen ve disturbans yaratan nasaldeviasyon-eğrilik, mukozalhipertrofi, alerjik rinit, burun içi polipler horlama sesinin şiddetini artırır, horlama tedavisinin etkinliğini azaltır. Horlamanın nüks etmesinetekrarlamasına neden olur. Varsa Nasal-Burun sorununuzun çözümü horlama tedavinizin etkinliğini artıracaktır. Burun sorununuzun çözümü için KBB uzmanına görününüz. Bu bölgelerdeki sorunların çeşitli kombinasyonları mümkündür. Bazı yüz ve çene kemiklerinin yapısal sorunları ve nörololjik sorunlarda da olabilir. Bunların yanında nezle, grip gibi akut hastalıklarda hastalık süresince burun tıkanıklığı (konjesyon) olacağından, geçici olarak horlama görülebilir

.Horlama tedavisinin önündeki diğer nedenler nelerdir?

Horlama tedavisinin önündeki diğer engeller;
* ailevi olarak geniş ve kalın yumuşak damak yapısı,
* aşırı kilo,
*kas gevşetici veya psikiyatrik ilaçlar,
*alkol alımı, *sigara kullanımı,
*geç saatlerde ve aşırı akşam yemeği yeme,
*aşırı fiziksel yorgunluk,
*boyun –çene yapısı, dilin genişliği, ense kısalığı ve kalınlığı vb.

Çocuklarda horlama neden olur?

Çocuklarda horlama varsa genellikle geniz eti ve bademciklere bağlıdır. Bu dokuların aşırı büyümesi sonucunda çocuklarda da uyku apnesi görülebilir. Çocuklarda uyku apnesi varsa mutlaka gecikmeden tedavi etmek gerekir.

Kilonun horlama ile ilişkisi nedir?

Kilolu olmak, boğaz bölgesinde doku artışına yol açarak daralmaya neden olur. Ayrıca karın içi yağ kitlesinin aşağıdan akciğerleri sıkıştırması ve boyun dokularının kalınlaşması ile hava çıkış yolunu daraltabilir. Ağır horlama sorunu olanlar ve horlama tedavisine dirençli olanlar ve sıklıkla Uyku apnesi hastalığı olan kişiler hemen daima aşırı kiloludurlar.

Otel odası gibi hazırlanmış bu laboratuarlarda hastanın gecelemesi istenir ve sabaha kadar olan uykusu monitör ile izlenip-incelenerek apne sayısı ve diğer bazı önemli ölçüler belirlenir. Tanı bu araştırma sonucu kesinleştirilir. Ayrıca ileri endoskopik görüntüleme teknikleri sayesinde daralan bölgeler kolaylıkla muayene edilerek tedaviye yönelik yaklaşım planlanabilir. Horlamanın tedavisi nasıl olur? Horlama tedavisinde, eğer apne yoksa ya da apne sayısı düşük ise burun tıkanıklığı, yumuşak damak, küçük dil ve dil kökündeki engellemeler yada tıkanıklıklar değişik tekniklerle düzeltilebilir. Bu bölgede dokuların iyileşmesini sağlayan boğaz spreyi kullanımı istenen horlama önleyici etkinlik,uykuda rahat nefes alma gibi sonuçları sağlayabilir. İnatçı horlama durumlarında KBB uzmanının gerekli görmesi halinde Sebebe yönelik olarak, yumuşak damak küçültülmesi, burun etleri küçültülmesi, eğrilik varsa düzeltilmesi, küçük dilin çıkartılması operasyonları uygulanabilir.

Alkol horlamaya nasıl sebep olur?

Horlama, uyku öncesi fazlaca alkol tüketimine bağlı olabilir. Alkol, sakinleştirici etkisiyle boğaz kaslarını gevşetir. Aynı şekilde sakinleştirici ilaçlar, kas gevşeticiler de benzer mekanizmalarla horlamaya yol açabilirler.

Uyku apnesi nedir?

Bazen horlama, uyku apnesi ile birlikte olabilir. Bu ciddi durumda hava yolu tam kapanarak solunum tamamen durur. Saf veya santral Uyku apnesinde şiddetli horlamayı 10 saniye veya daha fazla sessizlik izler. Giderek azalan kan oksijeni ve artan karbondioksit vücuda “uyan !” sinyalini verirler ve kuvvetli bir soluk ile gürültülü bir horlama oluşur. Gerçek uyku apnesi beyinde solunum merkezinin düşen kan oksijen seviyesine olan duyarsızlığı nedeniyle olmaktadır. Yalancı veya obstruktıf Uyku apnesi, basit uyku apnesi ise boğaz gerisinde sarkan yumuşak damak dilin uykuda geri gitmesi , kalınlaşmış, ödemli farenks-yutak duvarı,daralmış bu solunum yolunda jeloz sıvı birikimiyle solunumun tam olarak tıkanması ile oluşur ve solunum 3-5 sn kadar duraklar ancak santral apne kadar sürmez..Kişiler gece uykusunu tam alamadığından dolayı gündüz uyuklamaya neden olur,sakar ve dikkatsiz olarak toplum tarafından yanlış algılanırlar. Vucut ve beyin uykuda yeterli oksijen alamadığından ilerde tedavi edilmezse diabet, hipertansiyon ve kalp yetmezliğine dahi yol açabilir. Çocuklarda dikkat azalması ve hiperaktivite bozukluğuna, okul başarısızlığına, yetişkinlerde iş başarısızlığı konsantrasyon bozukluğu, seksüel yetersizliğe neden olabilir.

Uyku apnesi nasıl teşhis edilir?

Eşlerinin apne tanımladığı hastalar mutlaka KBB muayenesinden geçmelidirler. Ciddi apne hastalığı yönünde bulgusu olanlar uyku laboratuarlarına gönderilir. Otel odası gibi hazırlanmış bu laboratuarlarda hastanın gecelemesi istenir ve sabaha kadar olan uykusu monitör ile izlenip-incelenerek apne sayısı ve diğer bazı önemli ölçüler belirlenir. Tanı bu araştırma sonucu kesinleştirilir. Ayrıca ileri endoskopik görüntüleme teknikleri sayesinde daralan bölgeler kolaylıkla muayene edilerek tedaviye yönelik yaklaşım planlanabilir. Horlamanın tedavisi nasıl olur? Horlama tedavisinde, eğer apne yoksa ya da apne sayısı düşük ise burun tıkanıklığı, yumuşak damak, küçük dil ve dil kökündeki engellemeler yada tıkanıklıklar değişik tekniklerle düzeltilebilir. Bu bölgede dokuların iyileşmesini sağlayan boğaz spreyi kullanımı istenen horlama önleyici etkinlik,uykuda rahat nefes alma gibi sonuçları sağlayabilir. İnatçı horlama durumlarında KBB uzmanının gerekli görmesi halinde Sebebe yönelik olarak, yumuşak damak küçültülmesi, burun etleri küçültülmesi, eğrilik varsa düzeltilmesi, küçük dilin çıkartılması operasyonları uygulanabilir. Ancak çoğu kez bu operasyonlara gitmeden önce hastanın kilo vermesi, düzenli yaşaması, sigara ve alkolün kesilmesi gibi yukarda belirtilen horlama tedavisinin önündeki sosyal önlemlerin alınması önerilir.

Tedavisindeki yenilikler nelerdir?

Önceden lazerle yapılan yumuşak damak ve küçük dil küçültme işlemleri için giderek radyofrekans dalgalarının kullanılması yaygınlaşmıştır. Burada radyofrekans, lokal anestezi ile yumuşak damak uyuşturulduktan sonra iğne gibi bir girişle yumuşak damak içerisine uygulanmakta ve böylelikle yumuşak damağın gerginleşmesi ve küçük dilin küçülmesi amaçlanmaktadır. Hastalığın ciddiyetine bağlı olarak yaklaşık 2-3 seans gerekebilir.. Eğer hastada dil kökü yada burun içi sebepler de varsa genel anestezinin tercih edilmesi gerekir. Ayrıca çok yeni olan bir yöntem daha vardır. Burada yumuşak damak içerisine yine lokal anestezi ile 3 adet ince implant yerleştirilerek yumuşak damak gerginleştirilmektedir. Bu teknik çok basit gibi görünmekle beraber implantların yerinden çıkması gibi yan etkileri olabilmektedir. Ancak basit gibi görülen tüm bu teknikler sadece ve sadece basit horlaması olan yani apne sayısı yüksek olmayan hastalara uygulanabilir.

Horlamanın Ameliyat Dışı Çözümleri var mıdır?

Çok sayıda farklı cihaz ve yöntemler geliştirilmesine rağmen sonuçları açısından bir boğaz spreyi olan Puranox adlı tropikal bitkilerden hazırlanmış özel püskürtme başlığı ile boğaz gerisini tedaviye yardımcı sprey ile yüz güldürücü olumlu sonuçlar elde edildiği gözlenmektedir.

Uyku apnesi nasıl tedavi edilir?

Eğer horlayan hastanın apne sayısı belirli bir seviyenin üstündeyse kesinlikle bu hastaların basit tekniklerden yarar görmesi söz konusu değildir. Bu durumdaki hastaların tedavisi uyku kliniklerinde verilir ve hastaların CPAP denilen maskeleri takarak pozitif basınçlı hava ile solumaları sağlanır. Bu maskeler uykuda hastaya daimi, pozitif basınçlı oksijen veren araçlardır. Başlangıçta çoğu hasta bu aracı kullanmak istememekte ama zamanla yararını çok belirgin bir şekilde gördüğü için bir süre sonra rahatlıkla kullanmaktadır. Ayrıca ağız protezleri ve boğaz gerisinde tıkanıklık oluşturacak kadar yumuşak damak sarkması veya farenjit durumu varsa boğazda tedavi sağlayan horlamaya yönelik Boğaz spreyi kullanılabilir, solunum yolunun uyku esnasında açılması sağlanarak solunum kolaylaştırılabilir.

Basit horlamadan kaçınmanın yolları nelerdir?

-Varsa, Burun ve boğaz sorunlarının KBB uzmanı tarafından tespiti ve tedavisi
- Alkol ve sigaranın kesilmesi
- Kilo fazlası varsa , verilmesi ve Kiloya dikkat edilmesi
- Göbek çevresi yağ dokusunun eritilmesi
- Spor yapılması - Stresin yönetimi
- Akşam yemeklerinin az ve yatmadan en az 3 saat önce yenilmesi
- Yan yatılması
- Yatak ve yastık alışkanlıklarına dikkat edilmesi
- Kas gevşetiilaçlar,Uyku hapları ve sakinleştirici ilaç alınması olumsuz kabul edilir
- Varsa akciğer, mide ve barsak sorunlarının düzeltilmesi gerekir
-Mideden reflü de çeşitli derecelerde farenjitlere sebep olarak horlama sesinin şiddetini artırır.

HAYATTAN HABERLER - HAYATTAN HABERLER

SON HABERLER